البته سالهاست در بازارهای مترقی بیمه دنیا، نقش اصلی در عملیات بیمهای در اختیار بیمهگذاران و شبکه حرفهای فروش این خدمات قرار دارد و متعادلسازی منافع طرفین قراردادها به جهت وجود شرایط رقابتی شدید حاکم بر بازار از حیث حفظ منزلت و تکریم مشتریان کاملاً رعایت میشود. لیکن، در بازار بیمه داخلی، درب همچنان بر پاشنه رویکرد سنتی گذشتهها میچرخد و دلیل این رفتار سازمانی، در رسوب بقایای بینش مدیریت انحصار دولتی سالیان پیش قابل جستجو است.
یکی از وظایف حرفهای کارشناسان شبکه فروش بیمه، دقت در مفاد تنظیمی قراردادها و تأمین شروط مقتضی بر اساس پتانسیل ریسکهای خسارتبار بیمهگذاران در بیمهنامهها میباشد. بیمهگذاران نیز لازم است در زمان خرید انواع بیمهنامهها، به مبانی فنی و حقوقی قراردادها و عوامل حادثهآفرین و انتخاب کاملترین پوششهای بیمهای و شروط ضمن عقد در کلیه قراردادهای بیمهای از طریق اخذ خدمات مشاوره تخصصی جهت بیشینه شدن مزایای بیمهنامهها اقدام کنند.
شاهد مثال: چندی پیش در پی انعقاد قراردادی بین یک شرکت کارفرما و پیمانکار اصلی، مقررشده بود که پیمانکار نسبت به تأمین پوششهای بیمهای مبادرت ورزد. اما به علت عدم تسلط مدیریت امور قراردادهای شرکت کارفرما، الزام به تأمین پوششهای بیمهای در قرارداد بهطور قید کلی درجشده بود، لیکن برداشتهای متفاوتی از این موضوع وجود داشت.
بر همین اساس، یک شرکت خدمات بیمهای، اقدام به تهیه پیشنویس بیمهنامه به درخواست پیمانکار اصلی کرده بود و درخواست تائید پیشنویس از سوی کارفرما و تأمین هزینههای حق بیمه جهت صدور بیمهنامهها را تقاضا کرده بود.
مشاور کارفرما پس از مطالعه، مفاد پیشنویس قرارداد بیمه تنظیمی پیمانکار را تائید نمیکند و ایرادات موجود در پیشنویس را با ذکر دلایل، خصوصاً به علت متناسب نبودن کلوزها با حدود تکالیف مقرر در قرارداد پیمان و تعهدات پیمانکار در زمان اجرا و دوره آزمایش سرد را اعلام و درخواست اصلاح پیشنویس و شروط مندرج در آن را میکند. در پیشنویس، نوع بیمهنامه از یک رشته به رشته دیگر برخلاف توافقات موجود در قرارداد پیمان، بنا به نظر شرکت بیمه مورد استعلام تغییر دادهشده بود و تعهدات بیمهگر با درج استثنائات و کلوزهای محدودکننده، دامنه پوششها در بالاترین کمینه ممکن قرارگرفته بود و لذا انتظارات کارفرما در وضعیت ‘ حداکثر خسارت قابل تخمین MFL «’ را تأمین نمیکرد.
به مشاورین فنی پیمانکار توصیه شد برای تعیین میزان سرمایه واقعی و تعیین دامنه مطلوبتر تعهدات شرکت بیمه محاسبه حداکثر میزان برآورد خسارات احتمالی از کارشناسان خبره درخواست ارزیابی و اخذ نظریه شود و سپس دامنه پوششها بر آن اساس تعیین گردد.
آنگاه، بر اساس مطالعات و تصمیمگیریهای توافقی مشترک، مشاوران شرکتهای کارفرما و پیمانکار، پیشنویس و مفاد مندرج در بیمهنامهها را تنظیم و پس از توافق نهایی با شرکت بیمه، مجموعه بیمهنامهها صادر شوند.
بدیهی است نیاز به بازدید میدانی کارشناسان خبره یا ارزیابان خسارت بیمه مرکزی از مکان استقرار کارگاههای کارفرما نیز پیش از صدور بیمهنامهها و در زمان دوره اجرای قراردادها بر اساس جدول زمانبندی اجرا پروژه بهطور منظم و ادواری میدانی ضرورت داشت.
امروزه، بازارهای بیمه در وضعیت ارتقا سطح دانش و بینش مجموعه کارشناسی قرارگرفتهاند، دیگر از دوران نشستن در دفاتر و صرفاً تشخیص نیازهای بیمهگذاران با در نظر داشتن منافع یکسویه شرکتهای بیمه و رفتارهای آمرانه تاریخمصرف گذشته و حدس و گمان زدن سپریشده است! و نیز اینکه دوره نادیده گرفتن دانش مطالعات ریسک و ادامه دادن بهروشهای سنتی بیمه گری در عصر امروزین که دوره بازاریابی مشتری سالاری و مردمگرایی در کسبوکارهای نوین است، سنتگرایی خاتمه یافته است
بازار بیمه با بلوغ حرفهای و رشد سطح مطالعات ریسک و بیمه جامعه بیمهگذاران و فعالیت حرفهای دانشمحور شبکه توزیع خدمات بیمه در راستای حمایت منطقی از توسعه همهجانبه اقتصاد ملی تحقق مییابد و نه با سردادن شعار فروش اینترنتی یکی یا دو نوع پوشش بیمهای بهصورت برخط آنهم بدون بینش علمی و واقعگرایی.دنیای بیمه
حمیدرضا حاجی اشرفی
کارشناس مطالعات ریسک و بیمه